Seçimler Yaklaşıyor

Türkiye genelinde dört yılda bir yapılan oda seçimleri en son 2022 yılında gerçekleştirilmişti. Bir sonraki seçimlerin 2026 yılının başında yapılması planlanıyor. Bu durumda seçimlere çok az bir süre kaldığını söyleyebiliriz.

Bu yazıyı şimdiden kaleme almamın sebebi ise, genel kurul toplantı tarihinden en az altı ay önce odaya kaydolan üyelerin aday olma, seçimlere katılma ve oy kullanma hakkı elde edecek olmalarıdır.

Oda yönetimine talip olan adaylar yavaş yavaş kendilerini tanıtmaya başladılar.

Bu vesileyle ilimizdeki esnaf sayısıyla ilgili bazı bilgileri de paylaşmak isterim.

Türkiye Esnaf ve Sanatkârları Konfederasyonu (TESK) kayıtlarına göre; Eskişehir'de toplam 21.617 esnaf bulunmaktadır. Bu sayı, 921.630 olan nüfusumuza oranlandığında %2,35 gibi bir orana denk gelmektedir. Eskişehir’de halen 34 esnaf odası mevcuttur. (Kaynak: TESK).

Ayrıca Türkiye Odalar ve Borsalar Birliğine (TOBB) kayıtlı odalarda Türkiye genelinde yaklaşık 2 milyon gerçek ve tüzel kişinin kayıtlı bulunduğu bildirilmekte ise de ilimizde kayıtlı üye sayısı hakkında açık bilgiye ulaşamadım.

Emlakçılar Hangi Odalarda Oy Kullanacak?

Eskişehir Emlak Komisyoncuları Odası: Başkan, Yönetim ve Denetim Kurulu seçimleri
Eskişehir Ticaret Odası: Emlak Komitesi seçimleri
Eskişehir Sanayi Odası: Meslek Komitesi seçimleri

Eskişehir’de Kaç Emlak İşletmesi Var?
Emlak işletmesi sayısının tespiti oldukça güçtür; çünkü farklı kurumlarda farklı veriler yer almakta, bu da kesin bir sayıya ulaşmayı zorlaştırmaktadır. Bir rivayete göre Eskişehir’de yaklaşık 1.500 emlak işletmesi bulunduğu söylenmektedir.

Ticaret Bakanlığı’nın verilerine göre (12 Haziran 2025 itibarıyla) ilimizde 1.008 emlak işletmesi mevcuttur. Bu sayı, kapanmış olmasına rağmen hâlen sistemde açık görünen işletmeleri de kapsamakta olup, Ticaret Bakanlığı’na kayıtlı olmayan işletmeler hariçtir.

Bu işletmelerin 165’i tüzel kişi, 843’ü ise gerçek kişidir. Teorik olarak, bu 843 işletmenin TESK’e bağlı emlak odası seçimlerine katılabilir gibi görünse de durum daha karmaşıktır. Bazı işletmelerin ticaret veya sanayi odalarına kayıtlı olması, bazılarının ise belediyeden ruhsat alıp bakanlığa kaydolmaması ya da tamamen ruhsatsız faaliyet göstermesi, net sayı belirlemeyi güçleştirmektedir.

Seçimlere Kaç Emlak İşletmesi Katılacak?
2022 yılında Eskişehir Emlak Komisyoncuları Odası seçimlerine 605 üye katılmıştı. 2026 yılı genel kuruluna kaç üyenin katılacağı henüz belli değildir. Katılım için şart, genel kurul tarihinden altı ay öncesine kadar odaya kayıt yaptırmış olmaktır.

Burada dikkat edilmesi gereken önemli bir husus, bir işletmenin yalnızca bir odaya üye olabileceği ve yalnızca bir oy hakkına sahip olmasıdır. Eğer aynı isimle birden fazla odaya kayıt varsa, seçim gününe kadar bir tercih yapılmalı ve yalnızca bir oda genel kurulunda oy kullanılmalıdır. Vekâletle oy kullanılamaz.

Ancak, genel kurul üyeleri birden fazla temsil hakkına sahipse, her temsil için ayrı oy hakkı kullanılabilir. Gerçek ve tüzel kişi olarak farklı işletmelerle farklı odalara kayıtlı olunması da mümkündür; fakat bu durum istisna teşkil eder.

Neden Emlak İşletmesi ile Danışman Sayısı Kesin Olarak Belirlenemiyor?
Resmi olmayan kaynaklara göre Türkiye genelinde yaklaşık 200 bin emlak işletmesi ve 800 bin civarında emlak danışmanı bulunduğu tahmin edilmekte olup, kayıt dışı çalışanlar da dahil edildiğinde bu sayıların daha fazla olabileceği öngörülmektedir.

İş yeri açma ruhsatı olup Ticaret Bakanlığı sistemine kaydı olmayan işletmelerin varlığı, farklı odalara kayıtlılık durumu, belediye iş yeri açma ruhsatı ile TTBS’ye kayıt olmak için istenen belgelerin farklı olması gibi nedenlerle emlak sektörü hakkında sağlıklı veri oluşturmak zordur.

İşletme ve Danışman Sayısı Nasıl Netleştirilebilir?
Türkiye’de faaliyet gösteren emlak işletmeleri ve emlak danışmanlarının Taşınmaz Ticareti Bilgi Sistemi’ne (TTBS) kayıt olmaları zorunludur. Ancak iş yeri açma ruhsatı olan bazı işletmelerin TTBS’ye kayıt için gerekli şartları taşımadığı bilinmektedir. (Deneyim ve öğrenim şartı.)

Emlak işletmelerinde çalışan emlak danışmanları da TTBS’ye kayıt olmalıdır. Ancak yapılan bazı açıklamalarda, SSK kaydı bulunan danışmanların TTBS’ye kayıt işleminin yapılamadığı belirtilmektedir.

Ticaret Bakanlığı tarafından geliştirilen TTBS önemli bir adımdır. Ancak bu sistemin daha etkili olabilmesi için sadece işletmelerin değil, tüm emlak danışmanlarının da kayıt olması ve sorgulanabilir bir tanıtım kimliği ile sisteme entegre edilmeleri gerekmektedir. Bu düzenleme, ileride emlak işletmesi kurmak isteyen danışmanlar için gerekli deneyim koşulunun da ispatı ve kayıt dışı davranışların engellenmesine de etkili olacaktır.

Sonuç
Türkiye'de on binlerce emlak işletmesi faaliyet göstermektedir. Ancak verilerin dağınık olması, resmi işlemler için farklı belgelerin talep edilmesi gibi nedenlerden dolayı ülkemizde faaliyet gösteren emlak işletmesi sayısı sadece tahmin edilmekte olup emlak danışmanı sayısı hakkında ise sağlıklı bir veri bulunmamaktadır.

Bütün kayıtların TTBS ortamında yapılması ve sistemin sağlıklı işleyebilmesi için etkili bir denetim mekanizması oluşturulması halinde doğru bilgilere ulaşılabileceğini düşünüyorum.

Kaynak:

5362 sayılı Esnaf ve Sanatkârlar Meslek Kuruluşları Kanunu