Yolda yürürken, bir panoda aşağıdaki duyuru ile karşılaşabilirsiniz.
“Danışman iş ortakları aranıyor. Çalışma saatini, kazancını
kendin belirle, işinin patronu ol, istediğin saatte gel, istediğin saatte git...”
Cezbedici bir duyuru değil mi?
Gerçek, panoda yazıldığı gibi göz alıcı olmayabilir. Birçok
emlakçı, tutarsız gelir, sert rekabet, para kazanamama, yılgınlık, tükenmişlik
gibi nedenlerle kısa zaman içinde sektörden ayrılıyor.
Peki, emlakçılar neden bu kadar çok zorlanıyor ve neden
başarısız oluyor?
Bu makalemde emlakçıların başarısızlığı hakkında soru-cevap
olarak değerlendirmelerde bulunacağım.
İyi okumalar.
**
Emlakçı olmak kolay mı?
Emlak danışmanı olmanın ilk adımı; Millî Eğitim Bakanlığı
veya yetkilendirilen kurumlar tarafından verilen 100 saatlik eğitim sonucu
emlak sertifikası ile Mesleki Yeterlilik Kurumundan seviye 4 veya 5 belgesi almanızdır.
Alternatif olarak, emlak konusunda eğitimi veren orta eğitim
veya yüksek okul veya gayrimenkul konusunda yüksek lisans veya doktora yapıp emlakçı
olabilirsiniz.
Bu belgeler olmadan işletme açamazsınız ve danışmanlık
hizmeti veremezsiniz.
Eskişehir’de kaç tane emlak işletmesi ve danışman var?
Emlak işletmesi açabilmek için; en az ilköğretim mezunu
olmanız, vergi dairesi, SGK, belediye, meslek veya ticaret odalarına, Ticaret
Bakanlığına kayıt olmak ve Mesleki Yeterlilik Kurumu (MYK) ile MEB’den belge alınması
zorunludur. İşletmenizi açmadan önce belli süre deneyim şartını da yerine
getirmelisiniz.
Eğer emlak konusunda eğitim veren okullardan diplomanız
varsa veya aynı konuda yüksek lisans veya doktora dereceniz varsa MYK ve
deneyim şartından muafsınız.
Sayısal bilgi edinmek için Ticaret Bakanlığı, odalar ile
belediye iş yeri açma ruhsatı sayılarına bakmamız gerekir. İki yıl önce
yaptığım araştırmada kurumlar arası sayısal farklılıklar olduğunu gözlemledim.
Bu nedenle ilimizde emlak işletmesi sayısını kesin olarak bilmemiz oldukça zor.
Bir rivayete göre 1.000- 1.500 arası olduğu söylenmektedir.
Sayısal farklılık neden oluşuyor? Açıklayalım.
Elimizde kurum kayıt bilgisi olmasına rağmen kesin sayıyı
bulamıyoruz. Belediyeden iş yeri açma ruhsatı alan emlak işletmesi, deneyim şartı
veya öğrenim şartını karşılamadığından Ticaret Bakanlığından Taşınmaz Ticareti
Yetki Belgesi alamamaktadır. Ancak yasal olarak işletmesini açmaktadır. Yetki
belgesi alamadığı için ilan portallarında listeleme yapamamaktadır.
Oda kaydı: Emlak işletmesi açan gerçek kişilerin
meslek odasına, tüzel kişilerin ise ticaret veya sanayi ticaret odasına kayıt olması
beklenir. Meslek odası kayıtlarında aidat ödemeyenlerin listede görünmemesi,
ticaret odalarında ise emlak işletmelerinin diğer işletmeler ile karışık kayıt
olmaları nedeniyle sağlıklı veriye ulaşmak mümkün olmamıştır.
Ticaret Bakanlığı TTBS: Ticaret Bakanlığından
Taşınmaz Ticareti Yetki Belgesi alan bazı işletmeler zaman içinde kapanmakta ve
bu kapanışlarını TTBS kapsamında yapmadıklarından halen aktif olarak faaliyette
olduğu görülmektedir.
Sözleşmeli işletme: Yetki aldığı işletmenin adresinde
faaliyet gösteren sözleşmeli işletmelerin belediye iş yeri açma ruhsatı
almadığını düşünüyorum. Bu durum sayısal farklılık oluşturmaktadır.
Bunların dışında hiçbir kuruma kayıtlı olamadan faaliyet
gösteren işletmeler de olabilir.
Emlak danışmanı sayısına bakalım.
Emlak işletmelerinde çalışan danışmanların Ticaret
Bakanlığına bildirimi zorunlu. Bildirim yapılıp yapılmadığı hakkında verilere
ulaşamadığım için bilgi sahibi değilim.
Emlak sertifikası ile MYK belgesi alan danışman sayıları
bellidir. Veriler açık olmadığı için bilgi sahibi olamıyoruz.
İlan sitelerinde yaptığım araştırmada; ilimizde yaklaşık 2.000-3.000
arası emlak danışmanı olduğunu düşünüyorum. Danışman sayısını bile net olarak bilemiyoruz.
Emlakçıların yüzde kaçı başarısız oluyor?
Lisans verilen ve aktif çalışan danışman sayısı bilinmediği
için başarısız olan danışman sayısını bilmemiz de mümkün değil. Tahmin yeteneğimiz
burada yeterli olmadığından oran açıklayamıyorum.
**
Emlakçılar neden başarısız oluyor? Başarısızlığın
arkasındaki hangi gerçekler var?
- Plan yapmıyorlar.
Başarılı olmak bir meslekte uzun vadeli planlar yapmaya ve
bu planlara sadık kalmaya bağlıdır. Eğer ilk defa emlak işine giriyorsanız
giderlerinizi en az altı ay karşılayacak bir finansmanınız olması gerekir.
- Sabırsızlık.
Gayrimenkul sektörü sabır gerektirir. Emlakçılar, hızlı
sonuç beklediğinde hayal kırıklığına uğrayabilir ve devam etmekte zorlanabilir.
- Gelişmelere ve eğitimlere kapalılar.
Emlak danışmanlığı taşınmaz ilanı verip müşteri beklemek
değildir.
Sertifika ve diploma alırken verilen eğitimler mesleğinizde
ilerlemeniz için yeterli olmayabilir. Taşınmaz konusunda mevzuat, pazarlama,
teknolojik gelişmeler ve piyasalar dikkatlice takip edilmeli, online veya yüz
yüze verilen eğitimlere katılmanız önemlidir. Youtube ortamında sınırsız sayıda
ücretsiz eğitim videoları bulabilirsiniz.
Taşınmaz pazarlama ve taşınmaz tanıma eğitimlerinizi
aksatmadan sürdürmelisiniz. Aksi halde kombi ile şofben arasındaki farkı
öğrenemezsiniz veya bir sitede bulunan hisseli, tapulu ortak alanın varlığından
haberiniz olmaz.
- Müşteri bulma zorluğu.
Müşterinizi nasıl buluyorsunuz? Muhtemelen sahibinden ilan
veren kişileri arıyorsunuzdur. İlan veren taşınmaz sahiplerini günde onlarca
emlak danışmanı arıyor. Çoğu taşınmaz sahibi bu aramalardan memnun değil. 3000
emlakçının sahibinden ilan veren bir satıcıyı aradığını düşünün veya empati
yapın.
Nasıl müşteri bulabilirsiniz? Bilgilendirici sosyal medya
yayınları yapın, kişisel web sitesi açın. Kendinize bir bölge seçip bu bölgede
kendinizi tanıtan broşürler dağıtabilirsiniz. Temas, temas, temas.
Eğer sizi arıyorlarsa artık aranılan bir danışman
olmuşsunuzdur.
- Yanlış portföy seçimi.
En kolay satılan taşınmazlar; doğru fiyatlı ve doğru
taşınmazlardır. Eğer aracılık ettiğiniz taşınmaz problemli veya doğru fiyatlı
değilse, bu taşınmazların satışı zor ve size yük olmaya aday taşınmazlardır.
- Güvenilir bir danışman mısınız?
Kendinize bu soruyu sorun. Güvenilir bir danışman mısınız?
Güvenilir bir danışman olabilmeniz için müşterilerinize
taşınmaz ayıplarını gizlemeden, doğru fiyatlı, doğru mülkü sunmalısınız.
Yanıltıcı veya eksik bilgiler vermeniz sizi güvenilmez yapacağı gibi bundan
bütün danışmanlar etkilenecektir.
- Bazı işletmelerin yanlış düşüncesi var.
Bir emlak işletmesine sahip olmak stresle gelen bir
zorluktur. Bu ay anlaşmalar kapatıyorsunuz ve bir sonraki ay, bir sonraki
müşterinizi veya gelirinizi merak ediyorsunuz. Potansiyel müşteriler sizi hayal
kırıklığına uğrattığında veya anlaşmalar başarısız olduğunda cesaretinizin
kırılması kolaydır. Başarılı bir emlakçı olmadan önce bir noktada
başarısız olacağınızı unutmayın. Bir evet duymak için birçok hayır duyacaksınız.
- Rekabetin farkında olmamak.
Emlak sektörü oldukça rekabetçidir. Rakiplerin yöntemlerini
ve başarılarını analiz etmeden hareket etmek, sektörde geri planda kalmaya
neden olabilir.
- Finansal planınız var mı?
Para veya para eksikliği, emlakçıların başarısız olmasının
bir diğer ana nedenidir. Emlakçılar genellikle diğer emlakçıların ne kadar
komisyon kazandığını duyma ve bunu kendilerinin kazandığını düşünme hatasına
düşerler. Ancak komisyon payları; vergiler, ofis giderleri, eğitim, pazarlama
ve müşteri oluşturma gibi diğer temel masrafları göz ardı ederler. Özellikle
sıkı bir bütçeyle, sağlam bir finansal plan olmadan ayakta kalmak zor olabilir.
Bir finans planı yapın ve ilk günden itibaren bu plana sadık
kalın. İdeal olarak, acil durum fonu olarak en az altı aylık yaşam giderlerini
bir kenara koymalısınız. Ancak bu hala ayakta durmaya çalışan yeni işletmeler için
her zaman gerçekçi olmayabilir. Çoğu işletme onlarca danışman ile çalışıp
finans durumunu düzeltmeye çalışır.
- Emlakçılar çabuk zengin olma hayali kuruyor.
Birçok emlakçı, hızlı para kazanmak için emlak sektörüne
girme veya mümkün olduğunca çok anlaşmayı kapatmaya odaklanma hatasına düşer.
Bu, uzun vadeli ilişkiler kurmanızı engeller ve sağlam bir kariyer temeliniz
olmaz.
Kazanımlarınızı devam ettirebilmeniz için iş ve işlemlerini
yaptığınız müşterileriniz ile bağlantılarınız bir planlama dahilinde devam
etmelidir.
Bu hatadan kaçınmanın en iyi yolu, kariyerinizin başlarında
ilişkiler kurmak için iyi bir müşteri ilişkileri yönetimi (CRM) sistemine yatırım
yapmaktır. Her potansiyel müşteriyi CRM'nize ekleyin ve onları doğum ve evlilik
yıldönümü kutlama, yeni gelen portföyleri tanıtma, piyasalardan özet bilgiler içeren
mesajları ve e-posta bültenleriyle kendinizi hatırlatın. Emlak bir ilişki
işidir ve zaman alır. Başarıya giden bir kısayol yoktur.
- Bazı danışmanların temel becerileri eksiktir.
Gayrimenkul eğitim kursları size emlak pazarlama, müşteri
tanıma, itirazları karşılama gibi bilgiler verirken, bir gayrimenkul işleminin
tüm inceliklerini öğretmez.
Çoğu işletme, danışmanlarından bir an önce para
kazanmalarını ve işletmeye belli bir pay vermesini isterler. Bu nedenle verilen
eğitimlerin çoğu kısa zamanda para kazanma yöntemlerine yöneliktir. Ancak bu
uygulama danışmanlar üzerinde büyük baskı oluşturmakta ve kazanç elde edemeyen
danışmanlar bir süre sonra işletmeden ayrılmaktadır.
Burada unutulan, alıcının ne aldığını, satıcının ne
sattığını bilmesine yönelik eğitimlerin verilmemesidir. Bu bilgilerden yoksun
kalmanız alıcı ne aldığını, satıcı ise ne sattığını bilemeyecektir. Üzülerek
söylüyorum, bu yönde bir eğitim verildiğini görmedim, duymadım. Eğitim
verilmediği gibi bilerek veya bilmeyerek konuta çevrilmiş bodrum, çatı gibi yapısal
bozukluklar bulunan ve yapı kayıt belgesi almış bir binadan hiçbir sorun yokmuş
gibi konut satışına aracılık edilmesini etik bulmadığımı söyleyebilirim.
Yatırım fırsatı olduğunu söyleyip ABD’de konut pazarlayan
kişilerin “sessiz tapu” olayından haberi olmaması veya bahsedilmemesi gibi.
- Zaman yönetimi sorunları.
Emlakçılar genellikle yoğun bir çalışma programına sahiptir.
Zamanı doğru yönetememek, işlerin aksamasına sebep olabilir. “Erken kalkan,
erken yol alır.” sözünü unutmayalım.
Sözleşmeleri ve işlemleri anlamak.
Emlak işlemlerinin hukuki boyutuna daha fazla vurgu
yapabilirsiniz. Özellikle sözleşmeler, tapu işlemleri ve yasal düzenlemeler
gibi konularda bilgi verebilme yetisine sahip olmalısınız.
- Danışmanlar zorlandığında neden vazgeçiyorlar?
Emlakçıların neden başarısız olduğunu bilmek ister misiniz? Cevap
olarak “kazanç elde etmemek” diyebilirim. Uzun süre kazanç elde edememek,
giderlerin artması demektir. Çünkü bazıları zor zamanları atlatamaz. Emlakçılık
her zaman güllük gülistanlık bir seyir izlemez. Her emlakçı düşük sezonlar,
zorlu müşteriler, sert rekabet ve bozulan anlaşmalar yaşar. Bu faktörler
başarılı olmanızı engelleyecektir.
- Danışmanların yanlış emlak işletmesi veya ekip seçmesi.
Danışmanlar çalışacağı işletmeler hakkında titiz bir
araştırma yapmalıdır. Bazı işletmeler, ücretli veya ücretsiz eğitimler, koçluk
desteği, masa, oda, kâğıt, çay parası, giriş ücreti, SSK veya sözleşmeli
işletme şartı, kazancınızdan işletmeye vereceğiniz pay miktarı gibi hususlar
bilinmelidir.
Yetersiz veya uyumsuz bir ekip ile çalışmak, işin
verimliliğini düşürebilir.
Seçeceğiniz işletme ve ekipler başarılı olmanızı sağlayabilir
veya kariyerinizi bozabilir. Ofis içinde oluşabilecek rekabete karşı dikkatli
olunmalıdır.
- Emlakçıların karşılaştığı zorluklar nelerdir?
İster hala emlakçılık kariyerini düşünüyor olun, ister
halihazırda lisansınız olsun, birçok emlakçının karşılaştığı engelleri anlamak
önemlidir.
* Tutarlı müşteri adayı oluşturmada zorluk çekmek: Yeni
danışmanlar, müşteri adayı oluşturmak için gereken çabayı genellikle hafife
alırlar ve bu da tutarsız gelire ve hayal kırıklığına yol açar.
* Reddedilme ve zor müşterilerle başa çıkma: Reddedilme
çoğunlukla kaçınılmazdır, ancak bununla nasıl başa çıkabileceğinizi zamanla
öğreneceksiniz.
* En son teknolojiyi takip edin: Bir danışmanın
hayatını kolaylaştırabilecek her zaman yeni bir platform vardır. Öğrenme eğrisi
dik olsa da en son araçlar ve trendler konusunda güncel kalmak rekabetçi
kalmanıza yardımcı olur.
* Dengesiz gelir baskısı: Komisyon bazlı bir işe
sahip olmak, gelirin tahmin edilemez olabileceği anlamına gelir. Bunu aklınızda
çıkarmayın.
**
Başarılı olabilmeniz için neler yapmalısınız?
- Doğru insanlar ile temas kurun: Kulağa klişe
gelebilir, ancak emlak işi tamamen ağ kurmakla ilgili değildir.
Meslektaşlarınız ile oluşturacağınız gruplar, yüz yüze buluşmalar, sohbetler
ufkunuzu açacaktır. Her zaman akıl alabileceğiniz akıl hocanız olmalıdır.
- Eğitilebilir olun. İnternet parmaklarınızın
ucundayken, becerilerinizi geliştirmek için ücretsiz kaynaklardan bolca
bulabilirsiniz.
- Hukuk bilginizi geliştirin: Gayrimenkul hukuku
konusunda bilgilerinizi pekiştirin, gelişmeleri takip edin.
- Finansal planlamaya sadık kalın: Kazanırken
tasarruf edin. Bu tasarruflar kazanamadığınız zaman lazım olacaktır.
- Yeni gelişen teknolojileri takip edin: Bu
dijital çağda, başarılı olan danışmanlar yeniliği takip edenlerdir.
- Çevrimiçi varlığınızı artırın. Takip
edebileceğiniz güçlü bir dijital varlığınız olmalıdır. Bu varlığınız sosyal
medya, çevrimiçi veya çevrimdışı iletişim imkanları olabiliri. Müşterileriniz
bu yolları kullanıp sizinle iletişime geçebilir veya profilinizi araştırabilir.
Bu ortamlarda bulunan bilgileriniz güncel olsun.
- Rekabetin sert olduğu sektörde gerçekçi olun: Emlak
sektöründe rekabet oldukça serttir. Siz siz olun rekabet ortamından uzak durun
ve işinize odaklanın.
Sonuç.
Ülkemizde tek yetkili emlakçılar birliği olmadığı için
işletme ve danışman sayısını bulamadık. Ancak emlakçılık geleceği olan ve
gelişmekte olan bir meslektir.
Lisans almanın oldukça kolay, emlakçı olmak ise zor ama bir
o kadar da ödüllendiricidir. Başarılı olmanızın anahtarı, sabır ve azimli
olmaktır. Ancak kesin olan bir şey var ki; başarı bir gecede gelmez. Ne zaman
aranılan bir emlakçı olmuşsanız size emlakçıların üstadı diyebilirim.
Başarılı bir emlakçı olmak, yalnızca ilanları listelemekten
ibaret değil; pazarlama, satış, müşteri ilişkileri, tapu işlemleri, piyasa
analizi/dalgalanmaları, ekonomik krizler, faiz oranları değişikliği, gelişen
teknoloji, mevzuat bilgisi gibi bir dizi yetenek gerektiren faktörler takip
edilmelidir.
**
Emlakçıların başarısız olmasının başka nedenlerini biliyor
musunuz? Deneyimlerinizi yorumlarda paylaşın lütfen.
--
==========
Arif Minak
2010 yılından bugüne emlak sektöründe 15 yıllık deneyime
sahip, Eskişehir’de emlak & gayrimenkul danışmanı ve gayrimenkul yazarıdır.
Anadolu Üniversitesi Emlak ve Emlak Yönetimi bölümünden mezun olup gayrimenkul
konusunda üç adet kitabı bulunmaktadır.
0 Yorumlar
Kişi ve kurumları hedef alacak yorumlar ile siyasi ve ideolojik yorumlar yapmayın lütfen.